top of page

Korkunç Bir Savaşta Kısa Bir Barış: 1914 Noel Ateşkesi

Ateşkes, savaşın başlamasından beş ay sonra gerçekleşti. Aralık ayında hava soğuk ve yağışlıydı. Siperlerin çoğu sürekli olarak sular altında kalmıştı, askerler çamurla kaplanıyordu ve donma tehlikesiyle siperlerde hayatta kalma mücadelesi vermekteydiler. Noel'i ailelerinden uzakta geçirmek zorunda kalmaktan korkuyorlardı. Sonra 24 Aralık 1914'te inanılmaz bir şey oldu. Alman, İngiliz ve Fransız askerleri silahlarını bıraktılar, siperlerinden çıktılar ve birbirlerine düşman olan iki tarafın askerleri birbirleriyle karşılaştılar. Bunun ardından yiyecek ve hediyelik eşyalarını değiş tokuş ettiler. Ortak cenaze törenleri ve mahkum takasları yapılırken, birkaç mevkide ise ilahiler söylendi. Bazı noktalarda ise askerler birbirleriyle futbol oynadı. Kısa bir süreliğine barış ortamı oluşturdular. Yaklaşık 100.000 İngiliz ve Alman askeri, Batı Cephesi boyunca düşmanlığını gayri resmi olarak durdurmuştu.


O Noel'de Batı Cephesi boyunca pek çok ateşkes vardı, ancak ateşkes tam değildi. Bazı yerlerde bombardıman devam etti ve Noel günü ölümler oldu. Bazı ateşkesler Noel arifesinde, bazıları ise Noel Günü'nde düzenlenmişti. Hatta ateşkesin ne zaman sona ereceğine dair bir karar içeren düzenlemeler bile vardı. Hem dost hem de düşman siperlerinden neşeli sesler duyuldu, ardından ateş edilmemesi ricaları geldi, ardından hiç kimsenin olmayan topraklarda toplanan, gülen, şakalaşan ve birbirlerine hediyeler veren askerlerin gölgeleri görüldü.



Hayatta kalan son İskoç Birinci Dünya Savaşı gazisi olan Alfred Anderson, ateşkesi şöyle aktarıyordu; Sessizliği hatırlıyorum, sessizliğin ürkütücü sesini. Sadece nöbetçi birlikler görev başındaydı. İki aydır siperlerde duyduğum tek şey uçuş halindeki mermilerin tıslaması, çatırtısı ve uğultusu, makineli tüfek ateşi ve uzaktan gelen Alman sesleriydi. Ama o sabah, görebildiğiniz kadarıyla tüm arazide ölüm sessizliği vardı. Kimse mutlu hissetmese de 'Mutlu Noeller' diye bağırdık. Öğleden sonra erken saatlerde sessizlik sona erdi ve cinayetler yeniden başladı. Korkunç bir savaşta kısa bir barıştı.




21 görüntüleme
bottom of page